Author Archives: administrator

Katarzyna Kuś, Bartosz Maćkiewicz

Koło Naukowe Filozofii Nauki
7 maja 2019
Wydział Fizyki UW, sala 0.06, godzina 18:00

Czy metody psychologii poznawczej, psycholingwistyki czy psychologii rozwojowej mogą pomóc rozwiązać trwające tysiące lat debaty filozoficzne? Może silne intuicje przemawiające za skrajnym sceptycyzmem, niemożliwością dotarcia do prawdy o świecie lub rozdzielnością umysłu od ciała są tylko efektem błędnego przetwarzania informacji przez nasz mózg? Jaki wpływ na nasz strach przed Kartezjańskim demonem ma to, co usłyszeliśmy w przedszkolu?

Dla wielu tradycji metodologicznych w filozofii ważną rolę w praktyce uzasadniania teoretycznych stanowisk odgrywają intuicje. Pewne przesłanki filozoficznych argumentów przyjmujemy ze względu na to, że są intuicyjnie oczywiste, eksperymenty myślowe oceniamy zgodnie ze swoimi najlepszymi intuicjami, a intuicyjnie nieakceptowalne konsekwencje pewnych stanowisk filozoficznych każą nam podać je w wątpliwość. Filozofowie eksperymentalni pracujący w paradygmacie tak zwanego projektu źródłowego uważają, że pewne intuicje filozoficzne intuicje mają swoje źródło w skądinąd dość dobrze znanych mechanizmach psychicznych. Jeżeli tak jest, to część problemów filozoficznych możemy nawet jeśli nie definitywnie rozwiązać, to przynajmniej lepiej zrozumieć, badając psychologiczne źródła stojących za nimi intuicji.

Jednym z takich problemów jest percepcja zmysłowa. Mimo że zajmują się nią obecnie przede wszystkim nauki szczegółowe, to pozostaje ona nadal zagadnieniem żywo dyskutowanym w filozofii. W szczególności wciąż aktualny pozostaje tradycyjny problem związany z takimi zjawiskami jak iluzje czy halucynacje: skoro tego typu błędy poznawcze są możliwe, to jak w ogóle możemy ufać percepcji i uważać, że dostarcza solidnej wiedzy na temat świata zewnętrznego.

Nasze wystąpienie będzie miało na celu przedstawienie współczesnych badań z zakresu filozofii eksperymentalnej wpisujących się w paradygmat projektu źródłowego. Skupimy się przy tym na problemie percepcji oraz filozoficznych argumentach, które od starożytności pokazują, że percepcja nie dostarcza nam rzeczywistej wiedzy ani dostępu do niezależnego od nas świata.

Wykład dr. Adriana Ziółkowskiego

Seminarium Instytutu Filozofii
7 maja o g. 15.00 w sali 205 (Stary BUW).

ABSTRAKT
Filozofia eksperymentalna – metody, wyniki, kontrowersje
Filozofia eksperymentalna jest relatywnie młodym nurtem, który wyodrębnił się jako dziedzina filozofii na gruncie tradycji analitycznej. Przy użyciu metod charakterystycznych dla nauk społecznych, a zwłaszcza psychologii eksperymentalnej, filozofowie eksperymentalni w
sposób systematyczny zbierają dane na temat intuicji filozoficznych podzielanych przez niefilozofów (a niekiedy także profesjonalnych filozofów) i próbują na ich podstawie wyciągać wnioski istotne dla rozważań filozoficznych. Wystąpienie będzie krótkim wprowadzeniem do
filozofii eksperymentalnej. Przedstawię motywacje stojące za sposobem uprawiania filozofii promowanym przez filozofów eksperymentalnych oraz typowe metody wykorzystywane w przeprowadzanych przez nich badaniach.

Omówię nurty, które można wyodrębnić wewnątrz filozofii eksperymentalnej na podstawie typu wniosków, jakie filozofowie eksperymentalni wysnuwają ze swoich danych i zilustruję każdy z nich przykładem. Zaprezentuję również najpoważniejsze zarzuty formułowane przez przeciwników filozofii eksperymentalnej oraz możliwe strategie ich odparcia.

Vilius Dranseika (Vilnius University)

Wykład gościnny pt. On the ambiguity of ”the same person’”

29 marca 2019, 11:30, sala 4, Instytut Filozofii UW (ul. Krakowskie Przedmieście 3)

Abstract

It is quite common in the literature of psychology, experimental philosophy, neuroethics, and philosophy of psychiatry, to treat such phrases as “I am/she is still the same person” and “I am not/she is not the same person anymore” as indicating ascriptions of, respectively, continuity or disruption of identity. Ascriptions of continuity or disruption of identity on the basis of evaluation of short probes containing such phrases “still the same person” or “not the same person anymore,” however, can be subject to ambiguities between different notions of identity. Sometimes it can be used in a numerical sense, and sometimes in some other sense of identity, such as qualitative identity, narrative identity, the persistence of true self, or the persistence of essential moral self. In this paper, I discuss one way how this potential for ambiguity of “the same person” can be addressed. Other languages than English can sometimes be better suited to disambiguate different senses of identity in a simple and economic manner. Take the distinction between numerical and qualitative readings of identity, for instance. In the English language “the same” can be used to express either of the two senses of identity and without larger context it can be difficult to interpret simple expressions containing “the same person.” In Lithuanian, however, there is a pair of phrases that can be used to contrast numerical identity with medical rehabilitation qualitative identity: tas pats and toks pats. This distinction is also lexicalized in a number of other languages, including Polish and Spanish. I present results of a set of studies, which collectively suggest that a number of empirical results in the current literature on personal identity – and, in particular, on the moral self – suffer from failure to disambiguate between numerical and qualitative readings of identity.