Seminarium poświęcone jest potocznym teoriom działania jako przedmiotowi zainteresowań filozofii eksperymentalnej.
Prowadzący: Katarzyna Kuś, Adrian Ziółkowski
Pierwszy semestr będzie służył wprowadzeniu w filozofię eksperymentalną oraz omówieniu jej najważniejszych osiągnięć z zakresu potocznych teorii działania (np. efekt Knobe’a, problem Butlera, czynniki wpływające na przypisywanie sprawstwa i odpowiedzialności). W semestrze drugim uczestnicy seminarium będą opracowywać i realizować własne projekty badawcze z zakresu filozofii eksperymentalnej.
Seminarium ma charakter badawczy. Jednym z warunków zaliczenia jest przygotowywanie i przeprowadzenie w zespole badania z zakresu filozofii eksperymentalnej.
BLOK I: Wprowadzenie do eksperymentalnej filozofii (działania)
- Knobe, J.,Nichols, S. (2008), “An Experimental Philosophy Manifesto.” In Knobe, J. and Nichols, S. (ed.), Experimental Philosophy. New York: Oxford University Press, 3–14.–
- Malle, B., Knobe, J. (1997), “The Folk Concept of Intentional Action.” Journal of Experimental Social Psychology, 33, 101–121.
BLOK II: Efekt efektu ubocznego i jego wyjaśnienia
- Knobe, J. (2003a), “Intentional Action and Side-Effects in Ordinary Language,” Analysis, 63, 190–3.
- Knobe, J. (2003b), “Intentional Action in Folk Psychology: An Experimental Investigation,” Philosophical Psychology, 16(2), 309–323.
- Wyjaśnienie: efekt Knobe’a wynikiem rozumowań pragmatycznych
- Adams, F., Steadman, A. (2004a), “Intentional Action in Ordinary Language: Core Concept or Pragmatic Understanding,” Analysis 74, 173–181. & Adams, F., Steadman, A. (2004a), “Intentional Actions and Moral Considerations: Still Pragmatic,” Analysis 74, 268–272.
- McCann, H. (2005), “Intentional Action and Intending: Recent Empirical Studies,” Philosophical Psychology, 18, 737–748.
Wyjaśnienie: intencjonalność jako pojęcie normatywne
- Knobe, J. (2006), “The Concept of Intentional Action: A Case Study in the Uses of Folk Psychology,” Philosophical Studies. 130: 203–231.
- Machery, E. (2008), “The Folk Concept of Intentional Action: Philosophical and Experimental Issues,” Mind & Language, 23, 165–189.
Wyjaśnienie: efekt Knobe’a wynikiem emocjonalnego skrzywienia
- Greene, J., Haidt, J. (2002), “How (and Where) Does Moral Judgment Work?” Trends in Cognitive Science, 6: 517–523. & Nadelhoffer, T. (2004), “Praise, Side Effects, and Intentional Action,” The Journal of Theoretical and Philosophical Psychology 24, 196–213.
- Young, L., Cushman, F., Adolphs, R., Tranel, D., and Hauser, M. (2006), “Does Emotion Mediate the Relationship between an Action’s Moral Status and its Intentional Status? Neuropsychological Evidence,” Journal of Cognition and Culture, 6(1–2), 291–304.
Wyjaśnienie: efekt Knobe’a wynikiem różnic w interpretacji scenariuszy
- Nichols, S. and Ulatowski, J. (2007), “Intuitions and Individual Differences: The Knobe Effect Revisited,” Mind & Language, 22(4), 346–365.
- Feltz, A. and Cokely, E. (2007), “An Anomaly in Intentional Action Ascription: More Evidence of Folk Diversity.” Proceedings of the Cognitive Science Society.
BLOK III Potoczne pojęcie przyczynowania, sprawstwa i zaniechania
- Hitchcock, C., & Knobe, J. (2009). Cause and norm. The Journal of Philosophy, 106(11), 587-612.
- Alicke, M. D., Rose, D., Bloom, D. (2011). Causation, norm violation, and culpable control. The Journal of Philosophy, 108(12), 670-696.
- Clarke, R., Shepherd, J., Stigall, J., Waller, R. R., Zarpentine, C. (2015). Causation, norms, and omissions: A study of causal judgments. Philosophical Psychology, 28(2), 279-293.
- Henne, P., Pinillos, Á., De Brigard, F. (2017). Cause by omission and norm: Not watering plants. Australasian Journal of Philosophy, 95(2), 270-283.
BLOK IV: Działanie grupowe: przypisywanie intencji i odpowiedzialności
- Gerstenberg, T., and Lagnado, D. A. (2010). Spreading the blame: The allocation of responsibility amongst multiple agents. Cognition, 115(1), 166-171.
- Lagnado, D. A., Gerstenberg T., Zultan R. (2013), Causal responsibility and counterfactuals. Cognitive science 37.6 (2013): 1036-1073.
- Michael J. A., Szigeti A. (2019) “The Group Knobe Effect”: evidence that people intuitively attribute agency and responsibility to groups, Philosophical Explorations, 22:1, 44-61.
BLOK V: Wolna wola i odpowiedzialność
- Nahmias, E. Morris, S. Nadelhoffer, T., Turner, J. (2005), “Surveying Freedom: Folk Intuitions about Free Will and Moral Responsibility,” Philosophical Psychology 18: 561–84.
- Nahmias, E. Morris, S. Nadelhoffer, T., Turner, J. (2006), “Is Incompatibilism Intuitive?” Philosophy and Phenomenological Research 73: 28–53.
- Nichols, S. and Knobe, J. (2007), “Moral Responsibility and Determinism: The Cognitive Science of Folk Intuitions,” Nous 41: 663–85.
- Sarkissian, Hagop ; Chatterjee, Amita ; de Brigard, Felipe ; Knobe, Joshua; Nichols, Shaun & Sirker, Smita (2010). Is Belief in Free Will a Cultural Universal? Mind and Language 25 (3):346-358.
- Rose, David & Nichols, Shaun (2013). The Lesson of Bypassing. Review of Philosophy and Psychology 4 (4):599-619.
- Nadelhoffer, Thomas ; Shepard, Jason ; Nahmias, Eddy ; Sripada, Chandra & Ross, Lisa Thomson (2014). The free will inventory: Measuring beliefs about agency and responsibility. Consciousness and Cognition 25:27-41.
- Murray, Dylan & Nahmias, Eddy (2014). Explaining Away Incompatibilist Intuitions. Philosophy and Phenomenological Research 88 (2):434-467.
Semestr drugi
W semestrze letnim zadaniem seminarzystów będzie po pierwsze zespołowe (zespoły 2-4 osobowe) zaprojektowanie i przygotowanie badań empirycznych z zakresu eksperymentalnej filozofii działania. Następnie studenci będą mieli za zadanie przygotowane przez siebie badania przeprowadzić oraz przeanalizować i zinterpretować uzyskane wyniki. Etapem końcowym będzie przygotowanie raportu z badań.